Politie al na één wedstrijd 'moedeloos': Hoe kan voetbalgeweld opgelost worden?

Bij de eerste officiële wedstrijd in het Nederlandse voetbal van het seizoen 2023-2024 ging het gelijk mis. FC Twente-hooligans gingen het gevecht aan met aanhangers van Hammarby IF op de hoofdtribune en ook buiten het stadion werd flink gevochten. De politie wordt er na de eerste wedstrijd van het nieuwe seizoen al moedeloos van, zo laat Jan Struijs voorzitter van de Nederlandse Politiebond (NPB), weten.

"Waar slaat dit nou op?", vraagt Struijs zich af in gesprek met NOS. "Er heerst inmiddels moedeloosheid onder de politiemensen. We houden ons hart vast. Het gevoel dat er nu heerst is: daar gaan we weer. We kunnen weer uit onze dienst worden gehaald en moeten de ME overal achter de hand houden."

Vincent van der Vlies, ondersteuner van het auditteam dat advies geeft over de aanpak van geweld bij voetbal in Nederland, geeft aan dat de regels in Nederland streng zijn. Hoe kan het dan toch zo vaak misgaan bij Europese duels? "Elke wedstrijd kan de laatste zijn. Dat zie je ook terug in de cijfers. Bij Europese wedstrijden is meer vuurwerk en meer geweld", aldus Van der Vlies.

Internationaal veiligheidsexpert Will van Rhee zegt dat hooligans zich vaak niet bewust zijn van de consequenties van hun daden. Het beeld is dat er voor voetbalgeweld geen zware straffen gelden. Het zit hem echter ook in een stukje handhaving van de regels, zo laat Struijs van de NPB weten. "Het systeem van straffen met stadionverboden werkt nog niet optimaal. Mensen die stadionverboden hebben, weten toch stadions binnen te komen. Alle maatregelen zijn er, maar het gaat om de goede uitvoering. En de politie kan niet alles."

Ook is onderbezetting van de politie een reden dat er toch veel geweld is. "Sommige supporters gokken gewoon op de onderbezetting bij de politie en denken: we komen er wel mee weg." Een deel van de oplossing voor het toenemende geweld is dat hooligans met hun neus op de feiten moeten worden gedrukt, zo vinden Brouwer en Van Rhee. Men zou volgens Van der Vlies afgeschrikt kunnen worden door het feit dat 'het uit de anonimiteit halen van de misdadigers op basis van goede camerabeelden werkt om op termijn de veiligheid in en rond stadions te vergroten'.

Vaak zijn de sancties tegenwoordig collectief, zoals uitsupportersverboden. Volgens Van Rhee moet dit anders. "We zijn in Nederland heel goed in het nemen van generieke maatregelen, zoals helemaal geen uitpubliek bij wedstrijden. Maar we moeten naar een persoonsgerichte aanpak toe."

De internationaal veiligheidsexpert zegt dat 98 procent van het publiek zich gedraagt bij voetbalwedstrijden. "Die 2 procent misdadigers - want dat zijn het - moeten opgespoord worden, door rechters opgelegde stadionverboden krijgen en de schade moet op hen verhaald worden." Dan krijgen hooligans het besef dat ze zich echt moeten gaan gedragen, zo vertelt Van Rhee. "Als de pakkans groot is, pas dan passen mensen hun gedrag aan. Ik rijd ook weleens vijf kilometer te hard, maar nooit op de A2, omdat daar trajectcontrole is", besluit Van Rhee.